Dieta wegetariańska
Wprowadzenie
Diety wegetariańskie w ostatnich latach zyskują na popularności. Ogólną zasadą stosowania diet wege jest ograniczenie, bądź całkowite wyeliminowanie spożycia mięsa, a także w niektórych odmianach, produktów pochodzenia zwierzęcego. Wyróżniamy kilka rodzajów diet tego typu, jednak ogólna zasada jest ta sama – ograniczenie spożycia mięsa. Najczęstszym powodem stosowania diety wege są kwestie środowiskowe, klimatyczne, moralne, etyczne, religijne i zdrowotne.
Rodzaje diet wege:
- Witarianizm: Dieta polegająca na spożyciu wyłącznie surowych pokarmów. Dopuszcza się podgrzewanie żywności do maksymalnie 40°C. Ten rodzaj diety dzieli się także na kilka rodzajów – w zależności od tego czy ograniczamy się do spożycia wyłącznie owoców i warzyw (witarianizm wegański), samych owoców (frutarianizm) czy spożycia wyłącznie soków owocowo warzywnych lub kiełków roślin.
- Wegańska: Pojęcie to obejmuje zarówno rodzaj spożywanych posiłków, jak i styl życia, filozofię, zbiór zasad i wartości. Weganizm eliminuje spożycie nie tylko mięsa czy ryb, ale także wszystkich produktów, które wytwarzane są przy udziale zwierząt – np. miód, nabiał czy jajka. Dodatkowo, weganie nie używają produktów, ubrań czy kosmetyków, które powstały przy wykorzystaniu zwierząt (np. futra) lub były na nich testowane.
- Laktowegetarianizm: jedynymi dopuszczalnymi produktami pochodzenia zwierzęcego jest mleko i jego przetwory
- Laktowegetarianizm: dopuszcza spożywanie jaj, miodu oraz mleka i jego przetworów
- Fleksitarianizm: Pozwala na okazjonalne spożywanie mięsa i ryb. Inną odmianą tej diety jest peskatarianizm, który dopuszcza okazjonalne spożywanie ryb.
Produkty spożywcze
Składniki diety wegetariańskiej różnią się w zależności od typu diety, jednak wśród najpopularniejszych produktów występujących w diecie wege możemy wymienić:
- owoce i warzywa,
- orzechy, nasiona i pestki
- rośliny strączkowe, soja, kiełki roślin, grzyby
- produkty zbożowe, nabiał, jaja, oleje roślinne, oliwa z oliwek, miód
- ryby, owoce morza, mięso (okazjonalnie, np. w fleksitarianizmie)
Zalety stosowania diety wegetariańskiej
W zależności od pobudek, którymi kierujemy się przy wyborze diety wegetariańskiej, do głównych zalet stosowania takowej diety możemy wymienić:
- ochrona życia i praw zwierząt
- ochrona środowiska
- przestrzeganie zasad religijnych
- poprawa zdrowia i wyników badań
- dostarczanie wielu witamin i minerałów
- łatwiejsza kontrola wagi
- unikanie wysokoprzetworzonej i niezdrowej żywności
- obniżenie ryzyka występowania wielu chorób (np. serca, cukrzycy czy nadciśnienia)
- dieta przyjazna dla środowiska
- oczyszczenie układu pokarmowego
- dostarczanie odpowiedniej ilości błonnika
- odpowiednie odżywienie i nawodnienie organizmu
Wady i zagrożenia
- ograniczone źródła białka zwierzęcego i niektórych witamin (np. z grupy B)
- nieodpowiednio zbilansowana dieta może prowadzić do anemii
- utrudnione komponowanie posiłków
- konieczność spożywania większych porcji, aby zaspokoić głód
- wyższe ceny produktów ekologicznych i zamienników mięsa
- aby dieta wege była bezpieczna, należy poświęcić więcej czasu na jej odpowiednie zaplanowanie i przygotowanie
Redukcja kilogramów
Każdy rodzaj diety wegetariańskiej może mieć korzystny wpływ na redukcję zbędnych kilogramów i tkanki tłuszczowej. Dzieje się tak, ponieważ unikamy wysokokalorycznych potraw, przetworzonych produktów, słodyczy czy tłustych, smażonych i ciężkostrawnych dań. Oczywiście, spożywając zbyt dużo, nie uda nam się uzyskać deficytu kalorycznego, jednak znacznie łatwiej jest utrzymać odpowiedni poziom kalorii unikając śmieciowego i ciężkostrawnego pożywienia.